The Washington Times by Ryan Lovelace – Thursday, April 22, 2021
Ba Sàm lược dịch
Nước Mỹ đấu tranh với những nỗ lực của Trung Quốc đánh cắp nghiên cứu khoa học
Hơn 500 nhà khoa học nhận tài trợ của liên bang đang bị điều tra vì bị xâm phạm bởi Trung Quốc và các cường quốc khác, Viện Y tế Quốc gia (National Institutes of Health – NIH) tiết lộ hôm thứ Năm.
Các quan chức y tế liên bang trình bày với một ủy ban của Thượng viện, rằng họ đang phải tranh đấu để theo kịp những nỗ lực quy mô lớn của Trung Quốc nhằm mua chuộc các nhà nghiên cứu Mỹ và đánh cắp tài sản trí tuệ mà các nhà khoa học hy vọng sẽ dẫn đến những tiến bộ y sinh.
NIH đã liên hệ với hơn 90 viện nghiên cứu về hơn 200 nhà khoa học mà họ đang quan tâm, theo TS. Michael S. Lauer, Phó Giám đốc Nghiên cứu Ngoài đại học của NIH cho biết. Nhưng khối lượng công việc điều tra đang đè nặng lên cơ quan nghiên cứu y tế hàng đầu của quốc gia, và các trường hợp mới liên tục xuất hiện trên khắp các tổ chức nhận tài trợ của chính phủ.
Bộ Tư pháp đã buộc tội một giáo sư toán học và là nhà nghiên cứu của trường đại học, Mingqing Xiao, vào hôm thứ Tư, vì tội gian lận qua đường dây điện tử với cáo buộc rằng ông này che giấu nguồn tài trợ của chính phủ Trung Quốc trong khi nhận tài trợ từ Quỹ Khoa học Quốc gia.
Giáo sư Đại học Nam Illinois-Carbondale, Mingqing Xiao, làm việc trong khoa toán từ năm 2000 và nhận được tài trợ của Trung Quốc, bắt đầu từ năm 2018, Bộ Tư pháp cho biết.
Trung Quốc đã nhắm mục tiêu vào việc nghiên cứu trong toàn bộ nền kinh tế, từ những người trồng ngô cho đến các nhà nghiên cứu ung thư. Năm ngoái, TS. Lauer cho biết, trong hơn 90% các nhà khoa học bị điều tra đã từng nhận được sự hỗ trợ từ Trung Quốc.
Gary Cantrell, Phó tổng thanh tra của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh thực hiện các cuộc điều tra, đã trích dẫn ví dụ về trường hợp nhà nghiên cứu Song Guo Zheng, người đang chờ tuyên án sau khi nhận tội vào năm ngoái. Ông này đã nói dối trong đơn xin NIH trợ cấp, với tổng trị giá 4,1 triệu đô la, mà ông thừa nhận đã được sử dụng để nâng cao trình độ chuyên môn của Trung Quốc về bệnh thấp khớp và miễn dịch học.
Các quan chức Mỹ cũng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng Trung Quốc đã cố gắng hack vào các nghiên cứu COVID-19 và đang có ý định ăn cắp thông tin khoa học và công nghệ của Mỹ, vì họ tin rằng sự đổi mới của Mỹ sẽ giúp họ vượt qua Mỹ với tư cách là một siêu cường toàn cầu.
Sự cạnh tranh của Hoa Kỳ với Trung Quốc leo thang mạnh mẽ dưới thời chính quyền Trump, với đỉnh điểm là quyết định của chính quyền vào tháng 7 năm 2020 ra lệnh đóng cửa Lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston. Các quan chức chính quyền Trump cáo buộc lãnh sự quán đóng vai trò quan trọng đối với một hoạt động gián điệp lớn của Trung Quốc, tập trung vào các công ty tư nhân của Mỹ chống lại virus coronavirus. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã gọi lệnh của chính phủ Hoa Kỳ là thái quá.
Nhưng các quan chức liên bang không có khả năng xử lý đối với phạm vi ảnh hưởng từ nước ngoài, và nỗ lực của chính phủ liên bang đã đặt ra câu hỏi từ các nhà lập pháp về việc ai phải chịu trách nhiệm xác định và ngăn chặn tham nhũng của các nhà nghiên cứu Mỹ.
“Đây là mối quan tâm của tôi: Không có thực thể đơn lẻ nào chịu trách nhiệm xác định việc làm sai lệch các chương trình ứng dụng hoặc vi phạm các quy tắc”, Thượng nghị sĩ Richard Burr, đảng viên Cộng hòa Bắc Carolina, cho biết tại phiên điều trần hôm thứ Năm của Ủy ban Y tế, Giáo dục, Lao động và Lương hưu của Thượng viện.
Ông Burr cho biết, các tổ chức đã nói với ông rằng họ không nghĩ là họ có trách nhiệm thu thập thông tin về các nhà nghiên cứu, và ông bày tỏ sự thất vọng rằng các tổ chức không phải đối mặt với bất kỳ hình phạt nào nếu không báo cáo về các nhà nghiên cứu.
Theo TS Lauer, các trường đại học phải “chịu trách nhiệm cuối cùng”, vì NIH trao trợ cấp cho các tổ chức thay vì cá nhân các nhà khoa học.
Trợ cấp của NIH chỉ là một thành phần trong những khoản đầu tư của chính phủ liên bang vào nghiên cứu. Một số cơ quan giải ngân các quỹ với các quy tắc khác nhau.
Candice Wright, Giám đốc Phân tích và Đánh giá Khoa học, Công nghệ, cho biết rằng các trường đại học thường không biết phải tìm kiếm những gì khi điều tra về ảnh hưởng của nước ngoài và các mối đe dọa phản gián.
Một cách mà Trung Quốc và các đối thủ thù địch khác nhắm đến sự đổi mới khoa học công nghệ của Mỹ là thông qua các chương trình tuyển dụng nhân tài, do chính phủ tài trợ, mà chính quyền Mỹ cho rằng có thể liên quan đến việc đánh cắp bí mật thương mại, vi phạm luật kiểm soát xuất khẩu và vi phạm chính sách về xung đột lợi ích.
“Chúng tôi chắc chắn đã tiếp cận với cộng đồng các trường đại học và nói chuyện rất nhiều với các nhà điều tra chính, cũng như các nhà quản lý, và một trong những điều mà chúng tôi đã nghe chắc chắn là nhu cầu chia sẻ thông tin nhiều hơn, cần được đào tạo nhiều hơn, hướng dẫn nhiều hơn, đặc biệt là về việc xác định các chương trình tuyển dụng nhân tài nước ngoài, ” cô Wright nói. “Chúng tôi chắc chắn đã nghe từ một số điều tra viên chính, rằng nhiều người trong số họ hoặc không biết về các chương trình tuyển dụng nhân tài nước ngoài hoặc chỉ đơn giản là thậm chí không biết họ sẽ làm thế nào để xác định được các chương trình như vậy.“
Ngay cả khi các nhà điều tra hàng đầu của các trường đại học dường như hiểu những gì họ đang tìm kiếm, thì những người dưới quyền của họ đôi khi vẫn không biết gì, cô Wright nhận xét.
HHS (Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ – United States Department of Health and Human Services) nhấn mạnh rằng họ đang làm việc với cộng đồng tình báo để phát triển một kế hoạch đào tạo những người bên ngoài hàng ngũ của mình để phát hiện ra các vấn đề.
Lisa Aguirre, quyền giám đốc văn phòng an ninh quốc gia của HHS, cho biết các cơ quan liên bang hy vọng tạo ra một chương trình toàn diện hơn để cảnh báo những người khác, và đang làm việc với lực lượng đặc nhiệm phản gián quốc gia về kế hoạch này. Cô nói với các nhà lập pháp rằng nhóm của cô đã hợp tác với chính phủ và khu vực tư nhân cho một chiến dịch bảo vệ “nhận thức về khoa học và nhận thức về kinh tế sinh học“.
Văn phòng tổng thanh tra HHS cho biết họ điều phối các cuộc điều tra về ảnh hưởng của nước ngoài với Văn phòng của cô Aguirre, NIH, FBI và các văn phòng luật sư Hoa Kỳ.
Nhiều cơ quan cung cấp tiền cho những nhà nghiên cứu đã có những kẽ hở trong việc giám sát của mình. Cô Wright cho biết, GAO (Văn phòng Kiểm toán của Chính phủ – Government Accountability Office) trước đây từng nhận thấy rằng Bộ Quốc phòng không có một chính sách hướng dẫn về những tiết lộ bí mật gây xung đột lợi ích, và đang chờ hướng dẫn từ một ủy ban của chính phủ.
So với thời Tổng thống Trump, chính quyền Biden nay theo đuổi một cách tiếp cận ít hạn chế hơn đối với Trung Quốc, và đã đảo ngược các động thái mà chính quyền Trump từng thực hiện nhằm phát hiện ảnh hưởng của chính phủ Trung Quốc đối với các trường học và đại học Mỹ. Bộ An ninh Nội địa đã rút lại kế hoạch (từ thời Trump) buộc các trường học ở Mỹ phải tiết lộ các thỏa thuận với các Viện Khổng Tử do chính phủ Trung Quốc tài trợ.
- 2184. Biden lặng lẽ từ bỏ quy định của thời Trump vốn chống lại các trung tâm ‘tuyên truyền’ do Cộng sản Trung Quốc tài trợ
- 2193. Chính quyền Biden phủ nhận cáo buộc ‘chống lưng’ cho Viện Khổng Tử
Tuy nhiên, chính quyền mới vẫn duy trì nhiều nỗ lực khác nhau để khuyến khích các nhà nghiên cứu Mỹ làm việc với Hoa Kỳ, thay vì Trung Quốc hoặc các quốc gia khác.
Một kế hoạch khuyến khích các nhà nghiên cứu biến công việc của họ thành các thương vụ kinh doanh của Mỹ, bằng cách trả cho họ nhiều tiền hơn. Cơ quan các Dự án Nghiên cứu Tiên tiến về Quốc phòng hợp tác với quỹ đầu tư mạo hiểm In-Q-Tel, do CIA ký hợp đồng, để đưa 150 công nghệ ra khỏi phòng thí nghiệm của mình và chuyển giao cho khu vực tư nhân.
Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Hoa Kỳ, nơi xem xét các giao dịch thương mại cho các vấn đề an ninh quốc gia, cũng đã tìm cách củng cố tốt hơn những hệ thống bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ được phát triển ở Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đã cảnh báo rằng chính phủ phải cẩn thận để không xua đuổi những người sáng suốt đến từ các quốc gia khác.
Cựu Giám đốc điều hành Lockheed Martin, Norman Augustine, nói với một ủy ban của Hạ viện vào tuần trước, rằng 73% sinh viên kỹ thuật tốt nghiệp là người nước ngoài, cùng với 28% giảng viên khoa học và kỹ thuật và một nửa số nhân viên có trình độ sau tiến sĩ đang thực hiện nhiều nghiên cứu khoa học của Mỹ.
Doanh nghiệp khoa học và kỹ thuật Hoa Kỳ ngày nay sẽ hầu như không thể hoạt động nếu không có hàng ngàn cá nhân sinh ra ở nước ngoài đến Mỹ, nhận bằng tốt nghiệp tại đây và đóng góp tích cực cho cộng đồng khoa học và kỹ thuật của quốc gia chúng ta, ông Augustine cho biết tại buổi điều trần của Ủy ban Khoa học, Không gian và Công nghệ của Hạ viện.
Liên quan:
- 784. Những cuộc xâm lăng mềm (đọc sách “Hidden Hand” của Clive Hamilton và Mareike Ohlberg)
- 1109. Mỹ: dính với Trung Quốc từ giáo sư đại học tới nghị viên thành phố
- 1126. Viện Hoover của Mỹ: Hợp tác nghiên cứu khoa học Mỹ – Trung đã “giúp Trung Quốc mài gươm”!
- 1124. Giáo sư Harvard đối mặt thêm cáo buộc về mối quan hệ với đại học Trung Quốc
- 1134. Trung Quốc là nước nhận viện trợ nhiều nhất từ các nước phát triển Tây phương
