Ghi chú: bài báo này được đăng bởi trang báo điện tử VNMedia.vn của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông (VNPT), nhưng đã bị gỡ bỏ. May mắn, nó vẫn còn trên bộ nhớ đệm (cach), xin đăng lại dưới đây.
Thứ hai, 10/10/2022
Khánh Quang
Mặc dù tài sản lên đến hàng tỷ đô la nhưng trong đó có tới 93,2% là nợ nên bức tranh tài chính của Tập đoàn Him Lam không hề sáng sủa. Đáng chú ý hơn, tại Khu đô thị Sài Gòn Bình An, dự án đã chuyển nhượng cho Vạn Thịnh Phát, công ty liên quan đến Him Lam bị chỉ ra nhiều vi phạm.
Tài sản tỷ đô, hiệu quả sử dụng vốn siêu thấp
Công ty cổ phần Him Lam (Him Lam) là một trong những Tập đoàn bất động sản nổi danh nhất cả nước. Trước đây, Him Lam gắn liền với tên tuổi của đại gia Dương Công Minh, Chủ tịch HĐQT Sacombank và nguyên Chủ tịch HĐQT LienvietPostBank.
Him Lam khuyếch trương quy mô từ Nam ra Bắc, ở những vị trí đắc địa nhất. Thế nhưng, bức tranh tài chính của Tập đoàn lại thể hiện nhiều vấn đề. Một trong số đó là dù tài sản tỷ đô nhưng hiệu quả sử dụng lại lại siêu thấp.
Cụ thể, tại thời điểm cuối năm 2021, tổng tài sản của Tập đoàn Him Lam lên tới 96.599 tỷ đồng (khoảng 3 tỷ USD), tăng 27.155 tỷ đồng, tương đương 39,1% so với cuối năm 2020.
Nếu chỉ xét về tổng tài sản, Him Lam chỉ đứng sau Top 3 doanh nghiệp bất động sản có vốn hóa thị trường lớn nhất sàn chứng khoán Việt Nam, bao gồm Tập đoàn Vingroup (428.384 tỷ đồng), Vinhomes (230.516 tỷ đồng) và Novaland (201.834 tỷ đồng).
Còn với Top 10 doanh nghiệp bất động sản có vốn hóa thị trường lớn nhất sàn chứng khoán, Him Lam vượt trội về tổng tài sản như Becamex IDC Corp (48.952 tỷ đồng), Vincom Retail (37.873 tỷ đồng), Phát Đạt (20.552 tỷ đồng),…
Tuy tài sản lớn nhưng hiệu quả sử dụng vốn tại Tập đoàn Him Lam lại rất thấp.
Năm 2021, doanh thu của Tập đoàn chỉ đạt 2.227 tỷ đồng, giảm 2.267 tỷ đồng, tương đương 50,4% so với năm 2020.
Dù nỗ lực “thắt lương buộc bụng” giảm chi phí, chi phí bán hàng giảm từ 57,3 tỷ đồng xuống 22,8 tỷ đồng, chi phí quản lý doanh nghiệp giảm từ 112 tỷ đồng xuống 110 tỷ đồng nhưng lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ chỉ đạt 175 tỷ đồng, giảm 307 tỷ đồng, tương đương 63,7%.
Tuy nhiên, do chưa nộp hết thuế (chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2021 chỉ là 6,5 tỷ đồng, giảm mạnh so với 25,5 tỷ đồng của năm 2020) nên cuối cùng lợi nhuận sau thuế năm 2021 tăng trưởng dương, tăng 18,4 tỷ đồng, tương đương 93,9% lên 38 tỷ đồng.
Tỷ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu của Him Lam vô cùng thấp, chỉ đạt 0,58%. Trong khi đó, những đơn vị có tổng tài sản thấp hơn Him Lam rất nhiều như Becamex IDC Corp, Vincom Retail và Phát Đạt lần lượt đạt 8,5%, 4,3% và 22,8%.
Hai chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế năm 2021 và vốn chủ sở hữu tại Becamex IDC Corp, Vincom Retail và Phát Đạt là 1.457 tỷ đồng – 17.145 tỷ đồng; 1.315 tỷ đồng – 30.651 tỷ đồng và 1.861 tỷ đồng – 17.175 tỷ đồng.
Có thể thấy hiệu quả sử dụng vốn tại Tập đoàn Him Lam kém xa các đơn vị có tổng tài sản thấp hơn.
93,2% nguồn vốn là nợ
Bên cạnh hiệu quả sử dụng vốn siêu thấp, Tập đoàn Him Lam còn gây chú ý khi nợ quá lớn, tài sản (nguồn vốn) lên tới 3 tỷ đô nhưng có tới 96% là nợ.
Cụ thể, tại thời điểm cuối năm 2021, tổng tài sản tại Tập đoàn Him Lam đạt 96.599 tỷ đồng nhưng nợ phải trả lên tới 90.027 tỷ đồng, cao gấp… 1.370% vốn chủ sở hữu và chiếm 93,2% tổng nguồn vốn.
Trong đó, thuế và các khoản phải nộp Nhà nước giảm sâu xuống 17,3 tỷ đồng. Chỉ tiêu này tại thời điểm cuối năm 2020 lên tới 151 tỷ đồng.
Nổi bật nhất là các chỉ tiêu phải trả khác với con số khổng lồ. Phải trả dài hạn tăng mạnh từ 13,4 tỷ đồng lên 39.165 tỷ đồng, phải trả ngắn hạn khác giảm sâu từ 56.023 tỷ đồng xuống 10.652 tỷ đồng.
Đáng chú ý là những khoản nợ vay lên đến giá trị tỷ đô. Tại thời điểm cuối năm 2021, tổng nợ vay của Tập đoàn Him Lam lên tới 35.037 tỷ đồng (khoảng 1,52 tỷ USD).
Trong đó, vay và nợ thuê tài chính dài hạn tăng vọt từ 0 đồng lên 33.885 tỷ đồng, vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn giảm sâu từ 2.416 tỷ đồng xuống 1.152 tỷ đồng.
Nợ tỷ đô nhưng chi phí lãi vay tại Him Lam lại chỉ là 0 đồng trong nhiều năm liền. Tuy nhiên, trong Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, Him Lam xác định trong năm đã chi 7,6 tỷ đồng cho tiền lãi vay.
Về phía tài sản, phần lớn tài sản của Tập đoàn Him Lam đều nằm ngoài công ty. Cuối năm 2021, các khoản phải thu ngắn hạn của Tập đoàn tăng mạnh từ 46.045 tỷ đồng lên 67.365 tỷ đồng, chiếm 69,7% tổng tài sản.
Vi phạm tại dự án “bắt tay” Vạn Thịnh Phát
Trước đây, Him Lam nổi tiếng với Khu đô thị Sài Gòn Bình An (còn được biết đến với một số tên gọi khác như Him Lam Bình An, Him Lam City). Dự án do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Sài Gòn (Công ty SDI) làm chủ đầu tư và thực hiện giải phóng mặt bằng.
Tháng 6/2019, SDI tăng vốn điều lệ từ 845 tỷ đồng lên 3.845 tỷ đồng, với hầu hết cổ phần thuộc sở hữu của Công ty cổ phần kinh doanh Địa ốc Him Lam (Him Lam Land). Him Lam Land là thành viên của Tập đoàn Him Lam.
Tuy nhiên, đến đầu năm 2020, SDI nói chung và dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An có dấu hiệu đổi chủ sang Vạn Thịnh Phát khi mà ông Bùi Đức Khoa trở thành Chủ tịch HĐQT công ty SDI và thay thế ông Dương Minh Hùng làm người đại diện theo pháp luật SDI.
Đáng chú ý, trước khi điều đó xảy ra, dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An đã bị Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều sai phạm.
Theo Kết luận Thanh tra của Thanh tra Chính phủ, năm 2001, dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch là Khu liên hợp sân golf – thể thao và nhà ở. Sau đó, ngày 15/2/2017, Thủ tướng có văn bản chấp thuận cho điều chỉnh thành dự án khu đô thị với tổng diện tích 1.174.221,9m².
Tuy nhiên, qua thanh tra cho thấy, ngày 30/11/2015, UBND TP.HCM phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 Khu đô thị Sài Gòn Bình An, phường An Phú, Quận 2 (nay là TP Thủ Đức). Trong đó, phê duyệt tầng cao xây dựng tối đa 30 tầng trước khi có Văn bản số 305/TC-QC ngày 01/9/2016 của Cục Tác chiến, Bộ Tổng tham mưu về việc chấp thuận độ cao tĩnh không xây dựng công trình là không đúng trình tự, quy định tại khoản 5 Điều 4 Nghị định 20/2009/NĐ-CP của Chính phủ.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ chỉ ra rằng UBND TP.HCM không phê duyệt diện tích sàn dành cho đậu xe đối với khối nhà ở, nhà chung cư kết hợp thương mại, dịch vụ là chưa phù hợp quy định và đảm bảo diện tích đỗ xe được quy định tại điểm 3, khoản 2.8.6, Mục 2.8, Chương II của Quy chuẩn Xây dựng Việt Nam.
Thanh tra Chính phủ còn kết luận do thay đổi hướng tuyến đường dẫn cao tốc Sài Gòn – Long Thành – Dầu Giây, dẫn đến việc chồng lấn ranh quy hoạch của dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An đã được Thủ tướng giao đất năm 2001. Trong đó, có 7.228,3m² thuộc dự án được UBND Quận 2 đền bù trước đó nhưng không sử dụng do thay đổi hướng tuyến đường.
