Đôi lời: “BỆNH HOẠN”! Thứ “bệnh” còn lây lan thêm khi các ông bà nghị chụm đầu bàn đến cả những con số có đuôi là 49, 53, coi nó là số “xấu” (khốn khổ khốn nạn cho ai đang ở những căn nhà có số đó?). Sao không bàn luôn cả số … 13, hay gì gì đó nữa đi, nhân khi tập hợp được cái trí … tệ tập thể? Biết đâu có vị còn giật mình, đề xuất cả số … 79?
Thứ “bệnh” này nó đã phát tác từ hàng chục năm trước, mà có lẽ “đầu têu” là những quan chức ở cấp rất cao, đến độ nghe nói có vị còn bị kỷ luật vì đã mắc “bệnh” này dẫn đến làm trò cúng bái hòng làm hại đối thủ chính trị.
Cách đây ngót phần tư thế kỷ, tôi có ông bạn (sau lên đến chức rất to) giới thiệu-khoe một nhà báo cao tuổi, nhưng lại “kiêm” thầy phong thủy, bói toán. Bạn cho biết là đến cả anh này, anh kia ở “trên” mỗi khi “nhà có việc”, kiểu như xem đất đai, hay mồ mả cho cha mẹ, … đều phải nhờ “thầy” đó.
Giờ nghĩ về căn “bệnh”, thấy khốn nhất là nó đã làm lú lẫn thêm cho những cái đầu, dù đại đa số vốn chẳng tài trí gì, nhưng lẽ ra cũng phải cần tỉnh táo để bàn và quyết những việc ích nước lợi dân thực sự.
Dân đen, nửa đêm đang xếp hàng mua xăng, mà rủi nghe trên TV cái màn mê tín dị đoan này, thể nào cũng … chửi, bảo: “Đ. phải ‘nghị gật’. NGHỊ GỤC”.
Ba Sàm
Đại biểu Quốc hội nên cân nhắc “biểu quyết thông qua” dự thảo Nghị quyết được cảnh báo sẽ thất bại
Phân tích của TS. Phạm Quý Thọ
2022.11.14
Dự thảo Nghị định về “thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá” được trình lên Quốc hội khoá 15 tại Kỳ họp thứ tư đang diễn ra tại Hà Nội. Từ đầu tháng 11/2022 đã có nhiều ý kiến khác nhau của các Đại biểu QH, nhưng đến ngày 7/11/2022, dưới sự điều hành của ông Phó chủ tịch Quốc hội, ĐBQH vẫn tiếp tục tranh luận tại hội trường: “Giá khởi điểm thế nào là hợp lý?” Ngày 11/11 ông Tổng thư ký QH đã báo cáo tổng hợp ý kiến, theo đó có 121 đại biểu nhất trí ban hành Nghị quyết, nhưng một số ý kiến cho rằng cần làm rõ “biển số đẹp là gì”, cần có danh mục “biển số độc, lạ”… Dự kiến chiều 15/11, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Nghị quyết này.
Thất bại
Quốc hội thảo luận về một loại chính sách mà các chuyên gia đang cảnh báo về sự thất bại của nó. Lý do đề xuất dự thảo Nghị định này là việc đấu giá ‘biển số xe đẹp’ được Cục Cảnh sát Giao thông đề xuất từ năm 1993 nhưng bế tắc vì Luật Đấu giá tài sản không đưa biển số xe vào danh mục tài sản đấu giá. Một vài địa phương cấp tỉnh “vượt rào” tổ chức đấu giá đã thu về hàng tỷ đồng để “hỗ trợ người nghèo” nhưng đã bị “tuýt còi” bởi “không có căn cứ pháp lý triển khai”. Tháng 12/2019, Văn phòng Chính phủ đã làm việc với Bộ Công an và thống nhất đẩy nhanh tiến độ, đưa việc đấu giá lên Cổng dịch vụ công quốc gia (dichvucong.gov.vn)…
Sự thất bại của nghị quyết được cảnh báo bởi các căn cứ chủ yếu dưới đây:
Một là, biển số “đẹp” là một cảm quan, cách hiểu lệch lạc chịu ảnh hưởng bởi tàn dư văn hoá lạc hậu.
GS. Trần Ngọc Vương viết trên Facebook của mình là “một loại sản phẩm do mê tín, dị đoan mà có”. Từ một tấm biển bằng kim loại với các ký tự và con số để phân biệt các phương tiện cơ giới khác nhau nhằm mục đích quản lý nhà nước, nhưng một số biển số với sự sắp xếp của các con số theo ‘quy luật’ nào đó như dãy số “tiến” hay các con số 6, 8 hay 9 được cho là “đẹp”. Chúng đã được các cơ quan chức năng “cấp” cho những chiếc xe ô tô của các lãnh đạo cao cấp hay của các “đại gia” và con cháu họ, “giới có quyền và có tiền”. Như vậy, chính quyền đã cố tình tiếp tay “tâm linh hoá” cho các biển số “đẹp” này. Lưu ý rằng hiện tượng này đã diễn ra phổ biến và “cộng hưởng” trong bối cảnh khủng hoảng niềm tin trong xã hội và về thể chế, đặc biệt trong thập kỷ bất ổn từ những năm 2010. Như đã biết, trong giai đoạn này hàng năm cả nước thường có trung bình khoảng chín nghìn lễ hội, trong nhiều số đó người ta cầu tránh “tai ương”, xin “tài lộc” và “thăng quan”. Lễ khai ấn đền Trần ở Nam Định là một điển hình bị “lên án!”
Hai là, những lý do mà cơ quan dự thảo nghị định trình Quốc hội mang tính biện minh thay vì “vấn đề chính sách”, chẳng hạn theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2016.
Trong bối cảnh chuyển đổi sang thị trường, sự việc dường như “tồi tệ hơn” khi những chiếc biển số xe ô tô “đẹp” ngày càng trở nên có giá và vẫn được gắn cho đối tượng trên, mà dư luận từng đúc kết, theo ưu tiên “nhất quan hệ, nhì tiền tệ”. Các nhà chức trách gọi đó là biểu hiện “tinh vi” của các hiện tượng tiêu cực, nhưng đã “không thể” phát hiện và trừng phạt. Và, giải pháp ngăn ngừa “nửa vời” đã được thí điểm là bốc thăm “ngẫu nhiên” trên máy tính nhưng đã thất bại. Hơn thế, một số địa phương tỉnh “vượt rào” lại được coi là có “thành tích” thu hàng tỷ cho ngân sách để “xoá đói giảm nghèo!” Hơn thế, khái niệm “thị trường” đang bị diễn giải sai lệch. Đấu thầu nói chung và “đấu giá” biển số xe cơ giới, về hình thức, là một công cụ thị trường, nhưng liệu có thể xác định được “thị trường” của những người tham gia đấu giá. Hơn thế, việc tổ chức đấu giá có thể dễ dàng bị vô hiệu hoá bởi những quan chức thực thi trong môi trường chính trị thiếu vắng cơ chế kiểm soát quyền lực hiệu quả khiến quyền lực của họ bị tha hoá, biến chất. Thực tế đã được kiểm chứng và phản ánh thẳng thắn trên truyền thông. Chẳng hạn, “Những vở kịch “quân xanh quân đỏ” chính là những “mỏ” tiêu cực trong đấu thầu (Báo Sài Gòn Giải Phóng ngày 8/11/2022) hay “Năm chiêu trò phổ biến lách luật trong đấu thầu” (Báo Tiền Phong ngày 8/11/2022)…
“Quyền lựa chọn”
Vẫn còn nhiều câu hỏi quan trọng dành cho các Đại biểu Quốc hội: Biển số đẹp là gì? Tài nguyên này quản lý thế nào? Bài học về thu ngân sách qua đấu giá biển số đẹp để xoá đói giảm nghèo thế nào? Như thế nào là giá khởi điểm “hợp lý”? Dự kiến tiền thu thêm và phân bổ sử dụng ngân sách từ nguồn này? Sự biện minh cho cách làm này liệu đang che đậy một cơ chế kiểm soát quyền lực, trong đó yêu cầu công khai minh bạch và trách nhiệm giải trình là bắt buộc với công chức trong thực thi công vụ?… Nếu không thể có được câu trả lời thoả đáng thì sự thất bại của Nghị quyết được cảnh báo!
Thực tế chỉ ra rằng việc cấp các biển số đẹp cho “giới có quyền và có tiền” dần dần đã phơi bày sự bất bình đẳng giữa các đối tượng tham gia đấu giá. Mục đích của chính sách công loại này nói chung và Nghị định này nói riêng phải là quyền lựa chọn biển số của các chủ sở hữu phải được tôn trọng bình đẳng. Suy cho cùng, họ phải được tự do lựa chọn các con số trong khuôn khổ mà chính quyền quy định nhằm mục đích quản lý nhà nước.
Các ĐBQH không nên biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết này vì sự thất bại của nó là rõ ràng. Trong trường hợp này các vị ĐBQH cần đặt việc thực hiện nghĩa vụ là người đại diện thực sự cho dân lên trên “thói quen” chấp hành nhiệm vụ hay chủ trương của Đảng, chính quyền. Trong kỳ họp nào người dân cũng kỳ vọng về năng lực đại diện của từng nghị sĩ và của Quốc hội nói chung cần được nâng lên. Ý kiến gây “shock” của ĐB Lê Thanh Vân tại kỳ họp này rằng: “Cầm giấy ê a đọc, mỗi người đi một hướng” sao gọi là thảo luận Quốc hội? (Báo Dân Trí, ngày 02/11/2022) cũng là mong muốn chất lượng Quốc hội nói chung và năng lực của từng ĐBQH cần phải cải thiện.
Biết rằng sự thay đổi của các ĐBQH cần có thời gian, nhưng vấn đề là cấp thiết. Thay cho lời kết xin chia sẻ ý kiến của GS. Vương trên Facebook của ông ngày 8/11 mới đây rằng ông đã gửi thư cho ông Chủ tịch Quốc hội đề nghị thôi bàn chuyện đấu giá biển số xe, nhưng không hiểu sao “mấy hôm lại tiếp tục bàn chủ đề này? Phải chăng sự vô lý ở tầm vĩ mô, tầm nhận thức lý luận cơ bản, nền tảng ý thức hệ, thể hiện như đã từng, còn chưa đủ? Tìm kiếm cách tăng thu cho ngân sách bằng việc kinh doanh, đấu giá một loại sản phẩm do mê tín, dị đoan mà có, là điều mà một quốc hội của một nhà nước vô thần, thế tục quyết không được làm!”
* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do.
Tại sao đại biểu Quốc hội lại cho rằng số 49, 53 là xấu?
12/11/2022
TTO – Theo Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường, khi thảo luận về đấu giá biển số ô tô, một số đại biểu đã đề nghị làm rõ biển số đẹp và không phát hành các biển số xấu có số cuối 49, 53….
Cụ thể, ngày 11-11, Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường đã báo cáo tổng hợp ý kiến của các đại biểu Quốc hội thảo luận ở tổ và hội trường về dự thảo nghị quyết của Quốc hội thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá.
Cũng tại buổi thảo luận đã có đại biểu đề nghị làm rõ biển số đẹp và không phát hành đấu giá biển số xe có những số cuối xấu theo quan niệm dân gian như 49, 53…
Có ý kiến xoay quanh đề nghị trên, rất nhiều bạn đọc cho rằng không biết dựa vào cơ sở nào mà đại biểu Quốc hội đã đưa ra ý kiến như thế. “Đến thời đại này mà còn mê tín dị đoan đến vậy à? Lại là đề nghị trong cuộc họp của Quốc hội nữa chứ. Thật hết biết luôn!”, bạn đọc Tôn Anh cảm thán.
Nhìn ở góc độ khác, bạn đọc Vũ Nguyên cho rằng một số đẹp hay không là do quan niệm mỗi người. Với người này thì có thể dãy số đó chẳng đẹp, nhưng với người nọ khi muốn có dãy số theo như ngày sinh của chồng, vợ hay con,… thì đó là một dãy số đẹp.
“Vì vậy ngoài việc cấp số theo ngẫu nhiên như hiện nay, có thể bổ sung thêm cấp số theo yêu cầu. Trường hợp này chủ xe sẽ phải đóng thêm một khoản phí để được chọn số mong muốn (nếu có thể). Với những số “đẹp” nhiều người muốn thì tổ chức đấu giá”, bạn đọc Vũ Nguyên đề xuất.
Còn theo bạn đọc Nguyễn Dũng, không nên đưa những ý kiến mang tính mê tín dị đoan quá mức vào diễn đàn Quốc hội. Bởi theo bạn đọc Dũng, chỉ có dãy số dễ nhớ hay khó nhớ thôi, chứ làm gì có con số xui hay hên.
“Ai có thể định nghĩa thế nào là số xấu và thế nào là đẹp và căn cứ vào đâu để định giá một biển số. Biển số là để quản lý phương tiện, vậy mà tại sao đường đường là một đại biểu Quốc hội mà mê tín dị đoan đề nghị không phát hành biển số 49, 53. Tôi vừa buồn cười vừa thất vọng”, bạn đọc có nick name Abc bày tỏ.
Cũng không đồng ý với đề xuất của vị đại biểu Quốc hội là bỏ biển số xe có số cuối 49, 53… khi đấu giá vì xấu, bạn đọc Ton Vo cho rằng đã là đại biểu Quốc hội thì nên khoa học hơn trong đề xuất thay vì dựa vào quan niệm dân gian.
“Cứ nghĩ biển số kiểu gì đẹp thì mang ra đấu giá thôi, đâu cần tránh 49, 53, 3 chìm 7 nổi làm gì. Ai thích thì bỏ tiền ra mua, không ai mua thì trả về kho số. Người bỏ tiền ra đấu giá họ phải tự cân nhắc và biết thế nào là đẹp với mình”, bạn đọc Do cùng chung ý kiến và đề xuất.
Cuối cùng, bạn đọc Thoan Doan kết luận: Số 49, 53 có sao đâu mà không phát hành. Số đẹp hay xấu là do suy nghĩ của mỗi người. Quan trọng là phải chấp hành luật pháp, văn hóa giao thông. Nhiều xe biển số đẹp mà cá nhân sử dụng đã vi phạm pháp luật và bị xử lý, tù tội rồi đó.
ĐỨC TUYÊN tổng hợp
